Майк Пампэо і Аляксандар Лукашэнка, Менск 1 лютага 2020
Пампэо нагадаў, што ЗША былі адной зь першых краінаў, якія прызналі незалежнасьць Беларусі ў 1991 і па-ранейшаму застаюцца адданымі гэтым прынцыпам і абавязальніцтвам.
«Спадзяюся, гэта [візыт] першы салідны крок у накірунку больш блізкіх адносінаў і сувязяў», — сказаў ён.
Макей: Мы б прывіталі больш актыўную ролю ЗША ў Беларусі
«ЗША хоча дапамагчы Беларусі пабудаваць сувэрэнную краіну. Нашы вытворцы энэргетыкі гатовыя паставіць 100% нафты, якая вам патрэбная па канкурэнтных цэнах. Мы найбуйнейшы ў сьвеце выробнік нафты і ўсё, што вам трэба зрабіць — гэта сказаць», — сказаў ён.
Пампэо сказаў, што пагаварыў з Лукашэнкам пра неабходнасьць стварыць больш простыя ўмовы для прыходу на беларускі рынак амэрыканскіх бізнэсаў, адзначыў важнасьць далучэньня Беларусі да Сусьветнай гандлёвай арганізацыі, разьвіцьцё прыватнага сэктару і прававыя рэформы, якія «дапамогуць Беларусь рэалізаваць гандлёвы патэнцыял і ўзмацніцьсувэрэнітэт».
Ён таксама адзначыў пра прагрэс у пытаньнях дэмакратызацыі.
«Беларусь зрабіла рэальны прагрэс у пытаньнях дэмакратызацыі і правоў чалавека, але яшчэ застаецца праца, якую неабходна зрабіць. ЗША вызначае прыярытэтам павагу да правоў чалавека, моцную грамадзянскую супольнасьць і свабоду прэсы ў кожным кутку сьвету. Прагрэс у гэтых сфэрах — адзіны шлях да зьняцьця амэрыканскіх санкцый».
Дзяржсакратар ЗША адзначыў важнасьць супрацы спэцслужбаў дзьвюх краінаў ў пытаньнях памежнай бясьпекі, кібэрбясьпекі і наркатрафіку.
Ён адзначыў прагрэс у Беларусі ў пытаньнях рэлігійных свабодаў і падзякаваў афіцыйнаму Меснку за высілкіў змаганьні з антысэмітызмам, а таксама ў арганізацыі адзначэньня сусьветнага Дня памяці ахвяраў Галакосту і
Раней пад час размовы з Аляксандрам Лукашэнкам Майкл Пампэо паведаміў, што ЗША ў бліжэйшы час прызначаць амбасадара ў Беларусі.
Пампэо: ЗША ў бліжэйшы час прызначаць амбасадара ў Беларусі
Беларусь выслала амбасадара ЗША ў 2008 годзе, пасьля таго як Вашынгтон наклаў на яе санкцыі за парушэньні правоў чалавека. З таго часу амбасада ЗША працуе ў Беларусі ў скарочаным складзе. Дагэтуль ЗША ў Беларусі і Беларусь у ЗША прадстаўленыя на ўзроўні часовых павераных.
Пры гэтым Пампэо заявіў, што для ЗША важнае пытаньне правоў чалавека ў Беларусі і яны занепакоеныя іх станам.
Лукашэнка — Пампэо: «У нас дыктатура ў тым, што ўсе адпачываюць, а прэзыдэнт працуе»
Другі ў гісторыі візыт дзяржсакратара ЗША ў Беларусь
Пампэо наведвае Беларусь у рамках эўрапейскага турнэ. Перад Менскам ён ужо пабываў у Лёндане і Кіеве, пасьля наведае Нур-Султан (Казахстан) і Ташкент (Узбэкістан).
Спачатку плянавалася, што Пампэо прыляціць у Беларусь раней: 4 студзеня. Аднак усё эўрапейскае падарожжа давялося адкласьці з прычыны падзей у Іране.
Анансуючы візыт, Дзяржаўны дэпартамэнт адзначыў, што яго мэта — «падкрэсьліць прыхільнасьць ЗША сувэрэннай, незалежнай, стабільнай і квітнеючай Беларусі і пацьвердзіць нашае жаданьне нармалізаваць нашыя двухбаковыя адносіны».
Майкл Пампэо — другі за гісторыю дзяржаўны сакратар ЗША, які наведвае Рэспубліку Беларусь. Да яго на пачатку
17 верасьня мінулага году ў Беларусь прыляцеў намесьнік дзяржаўнага сакратара Дэвід Гэйл. На сустрэчы з Аляксандрам Лукашэнкам ён абвясьціў пра рашэньне вярнуць у Беларусь амэрыканскага амбасадара.
Як разьвіваліся адносіны Беларусі і ЗША. Галоўнае
- ЗША прызналі Беларусь у 1992 годзе.
- У 1994 годзе ЗША, разам зь Вялікай Брытаніяй і Расеяй, падпісалі Будапэшцкі мэмарандум аб гарантыях бясьпекі для Беларусі ў абмен на перадачу Беларусьсю ядзерных узбраеньняў Расеі.
- Прэзыдэнт ЗША Біл Клінтан быў зь візытам у Беларусі ў 1994 годзе, падчас візыту ён наведваў Курапаты.
- Кіраўнік Беларусі Аляксандар Лукашэнка ніводнага разу ня быў з афіцыйным візытам у ЗША.
- Таваразварот гандлю паміж Беларусьсю і ЗША ў 2018 годзе склаў 711 мільёнаў даляраў.
- Аляксандар Лукашэнка неаднойчы казаў, што без ЗША канфлікт ва Ўкраіне ня можа быць вырашаны.
- У 2016 годзе кіраўнік Беларусі заяўляў, што прэзыдэнцкія выбары ў ЗША выйграе Дональд Трамп.
- У
2010-я гады Беларусь была адным са шляхоў невайсковага транзыту грузаў для амэрыканскай вайсковай групоўкі ў Аўганістане. - У ЗША ў 2004 годзе быў прыняты закон «Акт аб дэмакратыі для Беларусі», які абмяжоўвае гандаль паміж дзьвюма краінамі і забараняе ўраду ЗША галасаваць у міжнародных фінансавых арганізацыях за выдзяленьне Беларусі крэдытаў.
- З 2006 году адносна беларускіх чыноўнікаў дзейнічаюць амэрыканскія візавыя санкцыі.
- У 2007 годзе ЗША ўвялі эканамічныя санкцыі адносна прадпрыемстваў беларускага канцэрну «Белнафтахім».
- У 2008 годзе Менск запатрабаваў ад‘езду з краіны пасла ЗША Карэн Ст’юарт.
- Адначасова штат амбасады быў скарочаны з 35 супрацоўнікаў да пяці.
З таго часу і дагэтуль ЗША ў Беларусі і Беларусь у ЗША прадстаўленыя на ўзроўні часовых павераных.
11 год без амбасадараў. Як мяняліся дыпляматычныя стасункі паміж ЗША і Беларусьсю
- У 2015 годзе ЗША віталі вызваленьне палітвязьняў у Беларусі і высілкі Менску па спрыяньні ўрэгуляваньню канфлікту на ўсходзе Ўкраіны.
- У 2015 годзе ўлады ЗША прыпынілі дзеяньне эканамічных санкцый адносна Беларусі. У далейшым дзеяньне санкцый прыпынялася кожныя паўгода.
- У 2019 годзе Менск і Вашынгтон дамовіліся аднавіць паўнавартасныя дыпляматычныя адносіны.
Аляксандра Дынько
Журналістка Радыё Свабода
